Sau một loạt những tuyên bố rầm rộ lúc “ra quân”, những dự án phim “Nghìn năm Thăng Long” giờ rơi vào cảnh im hơi lặng tiếng và chỉ còn biết cắm đầu cắm cổ chạy cho kịp lời hứa với công chúng.
Rầm rộ ra quân
Công chúng Việt Nam, từ những người theo dõi sát sao các phương tiện thông tin đại chúng cho đến những người thờ ơ với đài báo, đều nhận ra một điều rằng: “Kỷ niệm nghìn năm Thăng Long” sẽ là chủ đề cho rất nhiều những bộ phim hoành tráng trong năm 2010. Để chuẩn bị cho thời khắc quan trọng ấy, các dự án đã được đệ trình, xét duyệt nhiều lần và chọn lựa trong nhiều năm. Sau một loạt những chướng ngại thủ tục rườm rà và phức tạp tới mức nhiều dự án không đủ sức vượt qua, cuối cùng các phim thuộc dự án kỷ niệm nghìn năm Thăng Long cũng được lên danh sách. Trong đó gồm có “Thái Tổ Lý Công Uẩn”, “Người con của Rồng”, “Trần Thủ Độ”, “Vó ngựa trời Nam”, “Tây Sơn hào kiệt” và “Hà Thành Cầm giả ca”.
Thế nhưng, khi đếm ngược thời gian, càng gần đến năm 2010, các dự án này cứ mất hút dần, để rồi cuối cùng chỉ còn thấy người ta nhắc đến hai bộ phim “Thái Tổ Lý Công Uẩn” và “Trần Thủ Độ” của Hãng phim truyện Việt Nam. Dự án lớn nhất là “Thái Tổ Lý Công Uẩn” với vốn đầu tư dự kiến lên tới 200 tỉ đồng Việt Nam. Nhưng tiếc thay, dự kiến vẫn chỉ là dự kiến. Con số 200 tỉ VNĐ, tức là khoảng 12.000.000 USD, so với một bộ phim Holywood không phải là nhiều nhưng với một bộ phim Việt Nam thì đó là một con số chưa từng thấy trong lịch sử điện ảnh nước nhà. Chính con sống ấy cũng gây ra biết bao tranh chấp. Ầm ĩ nhất là cuộc chạy đua giành chức danh đạo diễn. Hai ứng cử viên sáng giá nhất là ông Lưu Trọng Ninh và ông Đỗ Minh Tuấn, đã đua nhau hứa hẹn, tuyên bố hùng hồn trên báo chí. Cả hai bên đều vận dụng hết tiềm lực có thể và mọi phương cách vận động hành lang, để rồi kết cục là: tạm hoãn dự án vì kinh phí không đủ. Một điều mỉa mai nhất của dự án phim này, chắc rằng cũng chưa từng có trong những câu chuyện kỳ khôi nhất của điện ảnh thế giới, đó là, cho đến những giây phút cuối cùng của dự án, trên bàn duyệt của ban quản lý dự án vẫn chưa ký quyết định lựa chọn phương án nào cho 3 kịch bản được gửi đến.
Sau thất bại của dự án, “Thái Tổ Lý Công Uẩn” được thay thế bằng “Chiếu dời đô”. “Chiếu dời đô” vẫn tiếp tục kể câu chuyện đầu nhà Lý và sự kiện Lý Thái Tổ chọn thành Đại La làm kinh đô. Dự án phim lần này có vẻ “khả thi” hơn vì tính rõ ràng. Bộ phim do vốn đầu tư của tư nhân (trước là Hodafilm, sau là Công ty “Kỷ Nguyên mới”) với con số lên đến 60 tỉ VNĐ. Ông Lưu Trọng Ninh được chọn làm đạo diễn. Cả đoàn làm phim đã bỏ nhiều tháng sang trường quanh Hoành Điếm, Tượng Sơn để học hỏi kinh nghiệm, tìm hiểu kỹ xảo 3D và nhờ chuyên gia nghiên cứu lịch sử. Sau “cơn khát” Lý Công Uẩn khi dự án của Hãng phim Truyện Việt Nam bị “xếp xó”, khán giả nên chuẩn bị tinh thần cho một trận “bội thực” vị minh quân đầu triều Lý này. Ngoài “Chiếu dời đô” (Đạo diễn Lưu Trọng Ninh) còn có hai bộ phim truyền hình cùng đề tài đang chuẩn bị bấm máy là “Thái Tổ Lý Công Uẩn” (kịch bản Đinh Thiên Phúc) và “Huyền sử Thiên Đô” (kịch bản Nguyễn Mạnh Tuấn). Bên cạnh các bộ phim truyền hình, miền Nam còn góp công vào kỷ niệm nghìn năm Thăng Long bằng một bộ phim tài liệu 120 tập có tên “Ngàn năm thương nhớ Thăng Long” (do TSF và BHD phối hợp). Sau khi đổ bể dự án “Thái Tổ Lý Công Uẩn”, hãng phim truyện Việt Nam chuyển hướng sang nhân vật Trần Thủ Độ. Bộ phim hiện đang quay ở trường quay Hoành Điếm (Trung Quốc).
Trong khi các Hãng phim đua nhau làm phim lịch sử thì Đài Truyền hình Việt Nam lại khiêm tốn với những dự án thiết thực hơn. “Nhà Đài” kết hợp với Dolphin Media sản xuất bộ phim tài liệu “Ký sự Thăng Long” (104 tập), phác họa những nét đẹp, kể lại những câu chuyện có thật của đất Hà Thành. Ngoài ra, Trung tâm sản xuất phim truyền hình Việt Nam (trực thuộc Đài truyền hình Việt Nam) đang “bí mật” thực hiện một bộ phim truyện dự kiến 40 tập về một gia đình Hà Nội gốc đứng trước những thay đổi của thành phố thời kỳ toàn cầu hóa. Hiện ê-kip làm phim vẫn đang giữ kín thông tin về bộ phim đến phút lên sóng.
Kết thúc quy trình đếm ngược
Quy trình đếm ngược đến năm 2010 đã kết thúc, vậy mà vẫn chưa có bộ phim nào trong dự án được hoàn thành. Bộ phim tâm điểm “Chiếu Dời Đô” tới giờ còn chưa bấm máy. Nếu có thể khởi chiếu bộ phim trong năm 2010 thành công thì các đạo diễn lớn của Holywood và Trung Quốc phải đến tìm gặp ông Lưu Trọng Ninh để học hỏi kinh nghiệm. Xem ra, hy vọng chỉ còn biết đổ dồn vào bộ phim truyền hình dài tập “Trần Thủ Độ” với số tiền đầu tư khả thi hơn: 51 tỉ VNĐ. Nhưng biết bao vấn đề nan giải đang cản trở tiến độ của ê- kip sản xuất.
Xin được kể sơ qua câu chuyện số phận long đong của bộ phim vị anh hùng dân tộc có công gây dựng triều đại của dòng họ Đông A. Biên kịch Nguyễn Mạnh Tuấn hoàn thành kịch bản vào năm 2004; nhưng đến năm 2006, dự án mới chọn được ông Phi Tiến Sơn cho vai trò đạo diễn. Bao nhiêu kinh phí, công sức đổ ra cho các chuyến đi học hỏi kinh nghiệm tận Trung Quốc, Hàn Quốc; rồi xây dựng phim trường phục dựng Thăng Long thế kỷ 13 tại Đồng Mô bỗng chốc thành “ném tiền qua cửa sổ” khi Hãng phim truyện Việt Nam đột ngột mời đạo diễn Đào Duy Phúc thay thế vị trí của đạo diễn Phi Tiến Sơn. Vậy là dự án đang thực thi vốn dĩ đã lề mề, nay lại bấm nút khởi động gần như từ đầu. Khi được hỏi về tiến độ của phim, nhà sản xuất của “Trần Thủ Độ” trả lời rằng bộ phim sẽ được làm theo kiểu cuốn chiếu, nghĩa là vừa quay vừa dựng, vừa dựng vừa phát sóng. Chỗ nào không thực hiện được sẽ sang thuê của Trung Quốc. Chắc hẳn rằng, các bộ phim truyền hình lịch sử khác mừng “sinh nhật” Thủ Đô cũng sẽ được làm theo phương pháp này.
Tình trạng “Nước đến chân mới nhảy” đã trở thành truyền thống trong việc thực hiện các dự án phục vụ ngày lễ kỷ niệm ở nước ta. Còn nhớ bức tượng kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ được làm gấp gáp cho kịp ngày lễ quan trọng của nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ nghĩa Việt Nam, đã bị sụp lở ngay sau đấy. Giới báo chí cũng không thể quên được chiếc bánh chưng khổng lồ được đưa vào guiness, dùng để cúng tế Trời Đất và “Cha Rồng, Mẹ Tiên”, khi hạ lễ bóc lớp vỏ xanh ra, chỉ là đống thịt ôi và gạo nếp chưa được nấu chín.
Với tình trạng và tiến độ của các dự án phim “kỷ niệm nghìn năm Thăng Long” như hiện nay, thật chẳng khác nào vua Hùng thách cưới bằng “voi chin ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao”. Cần phải có một phép lạ mới có thể hoàn thành dự án đúng với kế hoạch và tiêu chuẩn đã đề ra! Quan trọng hơn, công chúng sẽ luôn đặt một câu hỏi: Những bộ phim ấy có xứng đáng với số tiền khổng lồ được đầu tư hay không? Bức tượng kỷ niệm ở Điện Biên cũng là tiền dân, chiếc bánh chưng khổng lồ cũng là tiền dân. Trong khi vẫn còn nhiều đồng bào nghèo không có đủ cơm ăn áo mặc, phải vi phạm pháp luật để kiếm sống. Trẻ em vùng sâu vùng xa vẫn còn thất học, người tàn tật vẫn chưa được hưởng phúc lợi xã hội. Vậy thì số tiền đầu tư ấy có khác nào con nhà nghèo vay tiền mua váy đẹp để khoe với hàng xóm.
Quốc Ân
© Tạp Chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC
Download tại đây:
Bản PDF – HD
Bản PDF – Standard
Bản PDF – Mini
LE NHAN QUYEN
Tháng Hai 28, 2010
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Ligue Vietnamienne des Droits de l’Homme en Suisse
Vietnamese League for Human Rights in Switzerland
***********************************************************
NGÀN NĂM THĂNG LONG
Canh Dần 2010 là Năm thứ 1000 của người dân đất Thăng Long – Hà Nội kể từ khi vua Lý Thái Tổ dời kinh đô Hoa Lư về thành Đại La vào năm 1010. Vua Lý đã đổi tên Đại La thành sang Thăng Long thành sau khi trông thấy Rồng vàng bay lên đỉnh trời kinh đô mới. Đến năm 1831 thì vua Minh Mạng thời Nguyễn mới đặt tên Hà Nội cho kinh đô Thăng Long. Năm 1954, Cố đô Thăng Long mang tên thành phố Hà Nội bị đặt dưới sự cai trị của đảng Cộng sản Việt Nam tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Staline và Mao. Hơn nửa thế kỷ qua, những người cầm quyền ở Hà Nội đã gây ra không biết bao nhiêu đau thương, tang tóc, đổ vỡ cho dân tộc Việt Nam và quê hương yêu dấu của chúng ta. Không có đủ từ ngữ để mô tả chính xác và toàn diện tấn đại thảm kịch, một đại nạn bất hạnh chưa từng thấy trong lịch sử Việt Nam. Tiền nhân Lý Công Uẩn đã ân cần trao lại hậu thế thành Thăng Long để viết tiếp những trang sử ‘’ngàn năm Văn Hiến’’:
Ta có ngàn năm xưa dựng nước
Yêu Quê Hương và quý Tự Do
Ta có ngàn năm để đuổi giặc
Nụ cười tiếng hát cho trẻ thơ
Thế nhưng nhìn lại thực tại Việt Nam hôm nay, Vua thời Lý cũng phải đau lòng.
Nhà cầm quyền CSVN đang chuẩn bị tổ chức rầm rộ cái mà bộ máy tuyên truyền của họ gọi là Đại lễ 1000 Năm Thăng Long – Hà Nội. Cố nhiên là Ngày Đại lễ đó sẽ có sự hiện diện của con cháu Tô Định, Mã Viện, Thoát Hoan, Liễu Thăng, Tôn Sĩ Nghị, Sầm Nghi Đống, v.v. Họ sẽ được đón rước như là đại quốc khách trong lúc quân đội Bắc Triều đang chiếm đóng Hoàng Sa, tuần tiểu trên một phần lãnh hải Việt Nam và sát hại ngư dân, con cháu nhiều đời sau của vua Lý Thái Tổ. Để lập thành tích làm món quà đặc biệt cho đảng CSVN và đảng CSTH, chỉ trong vòng mấy tháng cuối năm 2009 và đầu năm 2010, tòa án CS ở Hà Nội, Hải Phòng, Thái Bình và Sài Gòn (bị chiếm đóng), đã xử tội 17 người yêu nước, thương đồng bào bị áp bức và dám đòi phục hồi Nhân Phẩm, Nhân Quyền và Công Bằng Xã Hội. Đây là những ‘’tác phẩm văn hóa’’ vĩ đại của chế độ CSVN : Mười bảy bản án ‘’vạn lý trường thành’’ với 80 năm tù giam (có 2 năm tù treo) và hơn 50 năm tù quản chế dưới mỹ từ thời gian ‘’thử thách’’!.
Mười bảy tù nhân – mười bảy tác phẩm văn hóa, có tên dưới đây sắp được đưa ra trưng bày nhân Ngày Đại lễ ‘’1000 Năm Thăng Long – Hà Nội’’:
Ông Phạm Văn Trội, 4 năm tù giam, thêm 4 năm tù quản chế
Ông Trần Đức Thạch, 3 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Vũ Văn Hùng, 3 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Xuân Nghĩa, 6 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Ngô Quỳnh, 3 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Văn Túc, 4 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Mạnh Sơn, 3 năm và 6 tháng tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Văn Tính, 3 năm và 6 tháng tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Kim Nhàn, 2 năm tù giam, thêm 2 năm tù quản chế
Ông Trần Anh Kim, 5 năm và 6 tháng tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Trần Huỳnh Duy Thức, 16 năm tù giam, thêm 5 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Tiến Trung, 7 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Lê Công Định, 5 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Lê Thăng Long, 5 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Cô Phạm Thanh Nghiên, 4 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Bà Trần Khải Thanh Thủy, 3 năm và 6 tháng tù giam
Ông Đỗ Bá Tân, 2 năm tù treo, thêm 3 năm và 11 tháng tù quản chế.
Mười lăm tù nhân bị phạt tù trước năm 2009 và còn thọ hình có tên sau đây cũng được kể là những ‘’tác phẩm văn hóa’’ vĩ đại của đảng CSVN. :
Hòa thượng Thích Quảng Độ, tù quản chế vô hạn định
Linh mục Nguyễn Văn Lý, 8 năm tù giam, thêm 5 năm tù quản chế (2 lần bị tai biến mạch máu não, bị liệt nửa thân người, tay và chân phải)
Ông Nguyễn Phong , 6 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Bình Thành, 5 năm tù giam, thêm 2 năm tù quản chế
Ông Lê Nguyên Sang, 4 năm tù giam
Ông Nguyễn Bắc Truyển, 3 năm tù giam
Cô Lê Thị Công Nhân, 3 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Văn Đài, 4 năm tù giam, thêm 4 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Văn Hải (Điếu Cầy), 2 năm và 6 tháng tù giam
Ông Nguyễn Văn Hải, 2 năm tù treo
Ông Trần Quốc Hiền 5 năm tù giam, thêm 2 năm tù quản chế
Ông Trương Minh Đức, 5 năm tù giam
Ông Trương Quốc Huy, 6 năm tù giam, thêm 3 năm tù quản chế
Ông Nguyễn Ngọc Quang, 5 năm tù giam, thêm 2 năm tù quản chế.
Ông Phạm Bá Hải, 3 năm tù giam, thêm 2 năm tù quản chế.
Và còn hàng ngàn, hàng vạn tù nhân khác bị án tù bất công trong mấy thập niên dưới chế độ CSVN. May mắn sống sót hoặc đã gục ngã cô đơn trong bóng đêm của địa ngục chết mà những kẻ cầm quyền vô cảm và bất nhân ở Hà Nội còn muốn dựng lên. Bức tường Ô Nhục Bá Linh sụp đổ lôi kéo theo thiên đường XHCN Liên Sô và các nước chư hầu Đông Âu hai mươi năm mới đây, sao các lãnh chúa Hà Nội có thể chóng quên.
Chắc chắn Hội Nhà Văn Việt Nam trú sở Hà Nội sẽ thưởng lãm ba mươi hai áng văn thơ bất hủ vừa nêu trên nhân dịp Đại lễ Ngàn Năm Thăng Long – Hà Nội. Mong rằng các nhà văn và nhà thơ trong ban Chấp hành Hội sẽ mạnh dạn phát biểu cảm nghĩ sau khi đọc các tác phẩm đó.
Trước thềm năm Canh Dần 2010, thay cho Thiệp Chúc Tết và Món Quà Đầu Xuân, Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ hân hạnh được gởi đến quý vị và quý bạn
bài thơ Ngàn Năm Thăng Long của thi hữu Nguyên Hoàng Bảo Việt.
Được biết Trung Tâm Nhà Văn Việt Nam Lưu Vong cũng đã chép bài thơ Ngàn Năm Thăng Long và gởi bằng tâm tưởng đến những tù nhân yêu nước và dân chủ đối kháng độc tài cộng sản cùng những người thân yêu đang bị bắt làm con tin trên quê hương.
Lê Thị Công Nhân Trần Khải Thanh Thủy Phạm Thanh Nghiên
Ngàn Năm Thăng Long
Đêm nay Hà Nội nhớ Thăng Long
Nhớ thời Vua Lý thêm đau lòng
Năm mươi tư Rồng rơi nước mắt
Tiễn dân miền Bắc ra biển Đông
Tết Mậu Thân đỉnh cao tội ác
Gia Hội chôn sống Huế điêu tàn
Khe Đá Mài Phú Thứ Đồi Cát
Thương xót dân Rồng cũng chịu tang
Sau Đà Nẵng Sài Gòn thất thủ
Di tản vào châu thổ Cửu Long
Bảy mươi lăm Rồng không về nữa
Bay với thuyền nhân ra biển Đông
Đại La thành dựng tượng Lê Ninh
Bá Bạch Quân Thủ Đức hành hình
Ven sông Hồng dân oan đói khổ
Rời Hoa Lư về núi Chí Linh
Nam Quan mất Chi Lăng bỏ ngỏ
Bát men Ngọc Lý cống Bắc triều
Hà Hồi im tiếng trống Ngọc Lũ
Bản Giốc thác buồn nghe quốc kêu
Lê Chiêu Thống thờ trong Văn Miếu
Mưa Hồ Gươm mặn cát Hoàng Sa
Sóng Bạch Đằng khóc voi Trưng Triệu
Cao Nguyên rước Mã Viện vào nhà
Bịt mắt bưng tai giam tiếng nói
Uốn bút đẽo lưỡi giả bồ câu
Tẩy não buộc con người gian dối
Vệ binh Mao quý hơn đồng bào
Ai rao bán trẻ con phụ nữ
Thế giới nhìn Việt Nam hôm nay
Xuất cảng lao nô đảng tỉ phú
Quan tham ô bắt dân kéo cày
Án tù chồng chất tội yêu nước
Công lý phi nhân luật bạo quyền
Phá nghĩa trang đấu tố liệt sĩ
Địa ngục chết còn muốn dựng lên
Gió đông buốt lạnh tù Thanh Cẩm
Hỏa Lò nóng cháy rừng U Minh
Long Khánh Hàm Tân qua Suối Máu
Ba Sao Thanh Liệt tới Hoàng Liên
Từ chốn lưu đày nhớ Thăng Long
Bà Huyện Thanh Quan cũng đau lòng
Nhớ bạn tù chết trong ngục tối
Nhớ người thân mất tích biển Đông
Từ Ngô Quyền tới Trần Hưng Đạo
Bao thế hệ bồi đắp cõi bờ
Có Lê Lợi Nguyễn Trải Nguyễn Huệ
Và Nghĩa Sĩ Việt Nam Tự Do
Trương Định Đề Thám Phạm Hồng Thái
Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu
Nguyễn Thái Học Cô Giang Cô Bắc
Nguyễn An Ninh và Tạ Thu Thâu
Nguyễn Trung Trực Kiên Giang Nhựt Tảo
Ngụy Văn Thà chết cho quê hương
Mơ Rồng về bay ngang quần đảo
Mơ Gánh Hàng Hoa khắp nẽo đường
Cảo thơm hương sắc vườn Văn Hiến
Chu Văn An và Lê Quý Đôn
Sương Nguyệt Ánh và Đoàn Thị Điểm
Nguyễn Du Đồ Chiểu Hồ Xuân Hương
Hà Nội không chỉ nhớ Thăng Long
Nhớ Sài Gòn Huế nhớ Hải Phòng
Nhớ Công Nhân Thanh Nghiên Thanh Thủy
Anh chị em bạn tù bất công
Bà Mẹ nói con tôi vô tội
Khi điểm mặt đảng xã hội đen
Uất ức biển ta ơi con viết
Quân sát nhân thái thú ngụy quyền
Nửa thế kỷ ngồi canh ngọn nến
Dung nhan em có bớt hao gầy
Từ buổi kinh đô bị giặc chiếm
Cành Nam bốn mùa chẳng đổi thay
Hà Nội con tin nhìn qua đêm
Trăng xưa thôi chải tóc trước thềm
Quanh Trụ Đồng công an tuần rảo
Em ơi Chim Việt có bình yên
Đêm nay Hà Nội nhớ Thăng Long
Biết Vua thời Lý cũng đau lòng
Người đi dưới ánh sao Khuê đó
Vững tin nơi Hồn Thiêng Núi Sông.
Nguyên Hoàng Bảo Việt *
* hội viên Trung Tâm Nhà Văn Việt Nam Lưu Vong,
Trung Tâm Văn Bút Thụy Sĩ Pháp Thoại
và Hội Nhà Văn Liên Hiệp Quốc ở Genève (Thụy Sĩ).
Genève tháng giêng 2010